โปรไบโอติก สกินแคร์มีชีวิต ฟื้นฟูผิวอ่อนแอได้จริงเหรอ?

ทุกวันนี้เทคโนโลยีไปไวยิ่งกว่าจรวดอีกค่ะซิส! เทรนด์สกินแคร์สุดฮอตอย่างโปรไบโอติกที่ได้มาจากจุลินทรีย์คือมาแรงเวอร์ไรเวอร์ แต่โควิดก็ทำชีนะ เพราะถ้าพูดกันถึงแบคทีเรียหลายคนคงจะอี๋ ติดภาพจำกันไปแล้วว่าอะไรที่เป็นจุลินทรีย์จัดเป็นของน่ากลัว อันตรายไปซะหมด ใครเค้าจะอยากเอาแบคทีเรียใดๆ มาทาลงบนหน้าล่ะคะจริงมั้ย? อะๆ สำหรับคนที่คิดแบบนี้ คือต้องหยุดเลยหยุดก่อน มั่นใจแค่ไหนว่าโปรไบโอติกสกินแคร์เป็นเชื้อมีชีวิตจริงอย่างที่คิด ซิสจะแถลงไขให้ทราบ ณ ตรงนี้ เอ้าเริ่มเลอ

ซิสขอเล่าให้ฟังก่อนว่าจุลินทรีย์เค้าก็เหมือนกับคนที่มีทั้งดีและไม่ดี ไม่ได้น่ากลัวไปซะหมด วันนี้เรามาพูดถึงตัวดีๆ กันบ้าง ถ้าเอาให้เห็นภาพชัดที่สุด ตัวอย่างจุลินทรีย์ดีๆ เช่น แลคโตบาซิลลัสในนมเปรี้ยวที่เราทาน เค้ามีประโยชน์มากในการช่วยดูแลลำไส้และระบบย่อยอาหาร หรือแม้แต่ที่เราเรียกกันว่า วุ้นมะพร้าวในโยเกิร์ต ที่เคี้ยวเพลิน อร่อยกรุบ รู้หรือเปล่าว่าความจริงแล้วเค้าทำมาจากแบคทีเรีย Acetobacter xylinum ด้วยนะ ทีนี้ทางวงการสกินแคร์เองเค้าก็ไม่ยอมตกเทรนด์ คัดสรรจุลินทรีย์มาใส่ในสกินแคร์บ้างเหมือนกัน แต่ใส่แล้วจะเริ่ดขนาดไหน เริ่ดยังไง เอาเป็นว่าวันนี้เราลองมาทำความรู้จักกับเค้ากันซะหน่อย

โดยปกติแล้วผิวของเราจะมีไมโครไบโอม ซึ่งเค้าจะคล้ายกับระบบนิเวศบนผิวหนังที่มีเหล่าแบคทีเรียดีที่อาศัยอยู่ คอยทำหน้าที่เป็นยามดูแลความปลอดภัยไม่ให้แบคทีเรียตัวร้ายเข้าสู่ชั้นผิวหนังของเรา หากสมดุลผิวเราเปลี่ยนไปหรือถูกรบกวนจากสกินแคร์ที่เราใช้กันทุกวันไม่ว่าจะเป็นสบู่, โฟมล้างหน้า, แชมพู ก็มีส่วนในการทำให้แบคทีเรียดีมีจำนวนลดลง และไปรบกวนความสมดุลของผิว ซึ่งผลของการเสียสมดุลไมโครไบโอมก็คือ ผิวเราจะอ่อนแอ อักเสบง่าย นำมาซึ่งริ้วรอยแห่งวัยและปัญหาผิวอีกมาก เอาง่ายๆ ว่าไมโครไบโอมบนผิวเราก็เหมือนผืนป่าที่เป็นระบบนิเวศที่เราคุ้นเคย และถ้าไฟมา ป่าก็หมดแบบนั้นเลยค่ะ

ก่อนจะไปถึงไหนต่อไหน ขอมารีแคปเพื่อทำความเข้าใจกันหน่อย ซิสอธิบายแบบเข้าใจง่ายที่สุดในสามโลกมาให้แล้ว ต่อไปใครถามก็ตอบไปเต็มปากเต็มคำอย่างเชิ่ดๆ ว่าพรี/โปร/โพส ไบโอติกไม่เหมือนกันเลยซักนิดเดียว!

ถ้าเปรียบให้เห็นภาพแบบง่ายที่สุดเลยให้เราลองนึกว่า พรีไบโอติกคือปุ๋ย ส่วนโปรไบโอติกคือต้นไม้ หลังจากเราได้ให้ปุ๋ยกับต้นไม้ พอต้นไม้เติบโตเต็มที่ก็จะออกผลมาได้เป็นโพสไบโอติก ซึ่งเราก็จะเอาผลนี่แหละมากินหรือมาใช้ประกอบอาหารต่อ หรือถ้าในวงการเครื่องสำอางก็คือการเอาไปใช้เป็นสารสกัดในสกินแคร์นั่นเองค่ะ

 พอเห็นอย่างนี้บางคนอาจจะมีคำถามต่อมาว่า อ้าวแล้วอย่างนี้โปรไบติกก็คือสกินแคร์ที่มีจุลินทรีย์มีชีวิตอยู่น่ะสิ? ไหนใครกำลังสงสัย ไปต่อเลยค่ะ เดี๋ยวซิสเล่าให้ฟัง

ซิสต้องบอกเลยว่าการจะเอาจุลินทรีย์เป็นๆ ลงไปใส่ไว้ในสกินแคร์ถือเป็นอะไรที่ยากมาก นอกจากจะต้องควบคุมปริมาณแล้วก็ยังมีเรื่องของความปลอดภัยต่อผู้บริโภคมาเกี่ยวข้องด้วยค่ะ เพราะโดยปกติแล้วถ้าเราดูตรงฉลากจะเห็นว่าในสกินแคร์ทุกประเภทเค้าจะใส่สารกันบูดมาเพื่อป้องกันแบคทีเรียลุกลามและช่วยยืดอายุการใช้งาน ซึ่งแทบจะเป็นไปไม่ได้เลยที่เราจะมีจุลินทรีย์อยู่ในสกินแคร์ได้ หรือถ้าสกินแคร์มีจุลินทรีย์ที่มีชีวิตอยู่จริงๆ เราก็มักจะเรียกเหตุการณ์นี้ว่ามีการปนเปื้อนเกิดขึ้นซึ่งดูเป็นเรื่องที่ไม่ดีและผู้บริโภคเองก็คงไม่เอาตัวลงไปเสี่ยงหรอกใช่ไหมคะ

แล้วโปรไบโอติกสกินแคร์ที่เราเห็นกันอยู่ในท้องตลาดกันโครมๆ อยู่ทุกวันนี้คืออะไรล่ะ?

ถ้านับย้อนไปหลายๆ ปีก่อน คำที่เราจะได้ยินบ่อยๆ จะเป็นพรีไบโอติกจากวงการอาหารซะมากกว่า แต่พอเริ่มมีการเอาผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการหมักจุลินทรีย์มาใช้ในวงการเครื่องสำอางมากขึ้น การใช้คำว่าโปรไบโอติกก็ดูจะแปลก เพราะอย่างที่เราอธิบายไปไว้ก่อนหน้านี้ว่าโปรไบโอติกคือเชื้อที่มีชีวิต ก็เลยมีการใช้โพสไบโอติก ที่หมายถึงสิ่งที่โปรไบโอติกนั้นสร้างขึ้นมา ผ่านกรรมวิธีและได้ออกมาเป็นสารสำคัญแทน ตัวอย่างที่เราเห็นได้ตามท้องตลาดจากผลิตภัณฑ์ยอดฮิตอย่าง Biotherm Life Plankton Essence เค้าก็ได้ใช้ Vitreoscilla Filiformis Extract ซึ่งเป็นสารที่ได้จากการสกัดจากแบคทีเรีย หรือแม้แต่น้ำตบตัวดังอย่าง SK-II Facial Treatment Essence เค้าก็มีส่วนผสมสำคัญคือ Galactomyces Ferment Filtrate ซึ่งเป็นน้ำหมักที่ได้มาจากยีสต์ซึ่งสารเหล่านี้เป็นสิ่งที่เราเรียกกันว่า " โพสไบโอติก "

สิ่งที่ทำให้เหล่านักวิทยาศาสตร์พยายามคิดค้นนำสารสกัดจากจุลินทรีย์ดีมาอยู่ในรูปของส่วนผสมในสกินแคร์ ก็เพราะหวังจะเพิ่มจำนวนจุลินทรีย์เหล่านี้ให้มีมากขึ้นบนผิวของเรา และอาศัยกลไกตามธรรมชาติจากจุลินทรีย์ในการรักษาความสมดุลให้กับผิว เพราะเมื่อผิวเราสมดุลก็จะช่วยฟื้นฟูผิวให้กลับมาแข็งแรง ช่วยเสริมความชุ่มชื้น รวมถึงลดความเครียดในเซลล์ผิวซึ่งก่อให้เกิดการอักเสบ และสร้างพื้นฐานของผิวสุขภาพดีให้กับเราได้ในระยะยาวนั่นเองค่า  

ปัจจุบันเทคโนโลยีก็พัฒนาไปไกล มีสิ่งใหม่ๆ ที่ถูกค้นพบตลอดเวลา แม้แต่ในวงการสกินแคร์เองก็ตามที่หลายบริษัทต่างเร่งพัฒนาสินค้าในมือให้โดดเด่นและแตกต่างรวมถึงสร้างประโยชน์เพื่อตอบโจทย์ให้กับผู้บริโภคให้ได้มากที่สุด การรักษาไมโครไบโอมหรือระบบนิเวศแบคทีเรียดีบนผิวเองก็อาจจะเป็นหนึ่งในทางเลือกใหม่ๆ ของการดูแลผิวด้วยเช่นกัน สำหรับใครที่มองหาสกินแคร์เพื่อช่วยรักษาสมดุลผิวและช่วยฟื้นฟูผิวอ่อนแอให้กลับมาแข็งแรงยังไงก็ลองเลือกสกินแคร์ที่มีส่วนผสมของเหล่าโพสไบโอติกดูน้า